আইৰন ক্ৰছ (জাৰ্মান ভাষাত Eisernen Kreuzes ) ১৯ শতিকাৰ জাৰ্মান উচ্চ সজ্জা। এই কাৰণেই সাহস, সাহস, সন্মানৰ প্ৰতীক ।
এই পদক যুদ্ধৰ সময়ত জাৰ্মান সৈনিকক প্ৰদান কৰা হৈছিল।
পৰম্পৰাগতভাৱে লোহাৰে নিৰ্মিত এই পদক স্থপতিবিদজনে ডিজাইন কৰিছিল কাৰ্ল ফ্ৰেড্ৰিচ। ই গাঢ় আৰু ইয়াৰ ৰূপৰেখা বগা বা ৰূপালী, মূৰবোৰ বহল, যাৰ বাবে ইয়াক ক্ৰছ পেটি হিচাপে চিহ্নিত কৰা হয়।
ই নাজী প্ৰতীক নহয়। কিন্তু নাজীসকলে স্বস্তিকা খোদিত কৰাৰ অভ্যাস অৰ্জন কৰাৰ বাবে মানুহে ক্ৰুচটোক নাজী ধৰ্মৰ বুলি চিনাক্ত কৰিবলৈ বাধ্য কৰাইছিল।
আইৰন ক্ৰছৰ তিনিটা শ্ৰেণী আছিল: প্ৰথম, দ্বিতীয় আৰু... আইৰন গ্ৰেণ্ড ক্ৰছ। ইতিমধ্যে দ্বিতীয়টোৰে সজাই তোলা সামৰিক বাহিনীয়েহে প্ৰথমটো লাভ কৰিছিল।
See_also: জিৰকনৰ বিয়াদ্বিতীয় শ্ৰেণীৰ আইৰন ক্ৰছ আৰু আইৰন গ্ৰেণ্ড ক্ৰছ সামৰিক বাহিনীৰ ইউনিফৰ্মত ফিতাৰ সহায়ত ওলোমাই থোৱা হৈছিল। প্ৰথম শ্ৰেণীৰ আইৰন ক্ৰছটো পোনপটীয়াকৈ ইউনিফৰ্মত পেলাই দিয়া হৈছিল।
১৮১৩ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে আইৰন ক্ৰছ প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল আৰু প্ৰদান কৰা হৈছিল। ইয়াৰ প্ৰতিষ্ঠা ৰজা ফ্ৰেডেৰিক উইলিয়াম তৃতীয়ৰ বাবে।
১৮৭০ চনৰ আশে-পাশে, ফ্ৰান্স-প্ৰাছিয়ান যুদ্ধত, আৰু প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধত (১৯১৪-১৯১৮) ইয়াক পুনৰ আগবঢ়োৱা হয়, ইয়াৰ সবিশেষ সম্পৰ্কে কিছু পৰিৱৰ্তন কৰা হয়।
পিছলৈ দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত ব্যৱহাৰ কৰা হয় যুদ্ধদ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ (১৯৩৯-১৯৪৫), সেই সময়তে স্বস্তিকাৰ প্ৰচলন হৈছিল।
দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত ইয়াৰ দ্বাৰা প্ৰথমে সজাই তোলা হৈছিল জাৰ্মান ছাবমেৰিন U-29 ৰ ক্ৰু।
See_also: নম্বৰ ৩৩৩এই চিহ্নটো মটৰ চাইকেল আৰোহীয়ে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে। এইদৰে আন আনৰ লগতে ই মটৰ চাইকেল চলোৱাৰ অন্যতম প্ৰতীক।
অৰ্ডাৰ অৱ দ্য নাইটছ হস্পিতালাৰৰ ক্ৰছৰ প্ৰতীক, মাল্টাৰ ক্ৰছ, আৰু লগতে টেম্পলাৰৰ ক্ৰছৰ প্ৰতীকতা জানি লওক।<২>