မာတိကာ
Buddha ( သိဒ္ဓတ္ထဂေါတမ )၊ ဝိညာဏဉာဏ်ကို ပိုင်တော်မူသော “မြတ်စွာဘုရား”၊ ဗုဒ္ဓဟူသောအမည်သည် “နိုးကြားသူ” ဟု အဓိပ္ပာယ်ရပြီး ထိုကြောင့် တည်ထောင်သူ ပရောဖက်ပြုရုံသာမက ဉာဏ်အလင်းရရှိသူများ၏ ဉာဏ်အလင်းကို ညွှန်ပြရန်အတွက် ဗုဒ္ဓဒဿနတွင် ခေါင်းစဉ်တစ်ခုပါရှိသည်။ ဤသဘောအရ ဗုဒ္ဓဒဿနတွင် ဗုဒ္ဓများစွာရှိသော်လည်း သိဒ္ဓတ္ထဂေါတမသည် ဗုဒ္ဓဒဿနကို တည်ထောင်သူဟု လူသိများသည်။ 563 BC ဝန်းကျင်တွင် ယနေ့ခေတ် နီပေါနိုင်ငံ လုမ္ဗနီမှ ဒေသ၊ မင်းမျိုးမင်းနွယ်မိသားစုမှ သူသည် နန်းတော်တစ်ခုတွင် နေထိုင်ခဲ့ပြီး ဇိမ်ခံရန် အမြဲအသုံးပြုခဲ့သည်။ အသက် 16 နှစ်အရွယ်တွင် ရာဟုလာသည် လှပသော Yashodhara နှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဇိမ်ခံမှုများစွာနှင့် ပျော်ရွှင်မှုများစွာကို ရင်ဆိုင်ရသော်လည်း Sidara သည် မပျော်မရွှင်ဖြစ်ခဲ့ရသည်။
ထို့ကြောင့် သူ့ဖခင်၏ဆန္ဒကို ဆန့်ကျင်ပြီး တစ်နေ့တွင်၊ အသက် 30 ဝန်းကျင်တွင် သူနေထိုင်ရာရဲတိုက်မှ ထွက်ခွာရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်သည်၊ ဝမ်းနည်းစရာ၊ ဆာလောင်မွတ်သိပ်မှု၊ ဖျားနာနေသူတွေကို မြင်တဲ့အခါ သူ့ကိုယ်သူ အပြင်မှာ အမှန်အတိုင်း သိလာခဲ့တယ်။ ထိုအဖြစ်မှန်ကို စိုးရိမ်သောကြောင့် မြတ်စွာဘုရားသည် လောကီဘဝကို စွန့်လွှတ်ပြီး ရုပ်ဝတ္ထုပစ္စည်း ဥစ္စာ ကာမဂုဏ် မိသားစုတို့မှ ဝေးရာသို့ ထွက်ခွာသွားကာ နာမ်ဝိဥာဉ်နှင့် ဘဝ၏ ပရိယာယ်အပြင် လောကီဒုက္ခတို့ကို သီးသန့် အပ်နှံထားကာ ကြီးမြတ်သော ခေါင်းဆောင်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ဝိညာဉ်ရေးရာနှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာအယူဝါဒကို တည်ထောင်သူသည် ရိုးရှင်းသောအဝတ်အစားများကို ဝတ်ဆင်ကာ တောင်းရမ်းစားသောက်နေထိုင်လာခဲ့သည်။ ဤဝိညာဏခေါင်းဆောင်တို့၏ ကျင့်စဉ်များထဲမှ တစ်ခုကား ကမ္မဋ္ဌာန်း ကမ္မဋ္ဌာန်း၊ ကမ္မဋ္ဌာန်းတို့ကို ပို၍ ကြည်လင်ပြတ်သားစွာ နားလည်သဘောပေါက်စေသော ကမ္မဋ္ဌာန်း- လောက၊ သဘာဝနှင့် နေထိုင်သော သတ္တဝါတို့တည်း။
မြတ်စွာဘုရား ကိုယ်စားပြုခြင်း
မြတ်စွာဘုရား၏ ကိုယ်စားပြုပုံများစွာ ရှိသည်၊ လက်ဝဲလက်တော်၌ ကြာပန်းတစ်ပွင့်ကို ကိုင်ဆောင်ကာ ပေါ်ထွန်းခြင်း၊ ပြည့်စုံခြင်း၊ မွေးဖွားခြင်း၊ ဖန်ဆင်းခြင်းနှင့် သန့်ရှင်းခြင်း၏ သင်္ကေတဖြစ်သော ဤလှပသောပန်းသည် ညစ်ပတ်သောရေမှ ပေါက်ထွက်ပြီး အရွက်များပွင့်လာသောကြောင့်၊ မနက်မိုးလင်းတာနဲ့ နေဝင်ချိန်နီးတယ်။ ထို့ကြောင့် ဗုဒ္ဓဘာသာတွင် ကြာပန်းသည် ညစ်ညမ်းသောရေနှင့် ယုတ်ညံ့သောရေကို ဆန့်ကျင်ဘက်ပြုနိုင်သော ဉာဏ်ထွန်းလင်းနိုင်သော ဉာဏ်အလင်း၏သင်္ကေတကို ကိုယ်စားပြုသည်။
ကြည့်ပါ။: လက်ကို ကိုင်ထားတယ်။ဗုဒ္ဓ၏ နောက်ထပ်ကိုယ်စားပြုပုံမှာ ဗောဓိပင် (ဗောဓိပင်)၊ မြင့်မြတ်သော သင်္ဘောသဖန်းပင်၊ မြတ်စွာဘုရားသည် အနှစ် ၂၅၀၀ တရားအားထုတ်စဉ် ဉာဏ်အလင်းရခဲ့သော နေရာဖြစ်သောကြောင့် ဉာဏ်အလင်းနှင့် သစ်ပင်၏ သင်္ကေတကို ကိုယ်စားပြုသည်။ မြတ်စွာဘုရားကို ကိုယ်စားပြုသည်- ရပ်၊ ထိုင်၊ လျောင်း၊ လောကလမ်းစဉ်တွင် မတူညီသောအချိန်များတွင် ဗုဒ္ဓကို ကိုယ်စားပြုကြသည်။ မတ်တပ်ရပ်နေချိန်၌ မြတ်စွာဘုရားအား မှန်ကန်သောမိခင် ကြီးပြင်းလာမှု (ကောင်းချီးပေးပြီး စိတ်ချလက်ချ) နှင့် ဉာဏ်အလင်းကို ကိုယ်စားပြုသည့် အလွန်ရှည်လျားသော နားရွက်များကို ပုံဖော်ထားသည်။ ထိုင်နေရာမှ အမှတ်အသားပြုသည်။ဗောဓိပင်အောက်၌ တရားအားထုတ်ခြင်းနှင့် ဉာဏ်အလင်းရရှိသည့် အခိုက်အတန့်သည် သင်၏ညာလက်ဖြင့် မြေကြီးသို့ ညွှန်ပြသည်။ လျောင်းတော်မူသောအခါ သို့မဟုတ် “ပါရီနိဗ္ဗာန” အနေအထား၌ သက်တော် ၈၀ ကွယ်လွန်သွားသော ဗုဒ္ဓဆင်းတုတော်အား ကိုယ်စားပြုသည်။
ဓမ္မဘီး
ဓမ္မဘီး ( ဓမ္မစကြာ) ) သည် ဗုဒ္ဓ၏ အဆုံးအမများကို ကိုယ်စားပြုသောကြောင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ အရေးကြီးသော ပြယုဂ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ “အရိယာမဂ်ရှစ်ပါး” ဟုခေါ်သော လေးထောင့်ရှစ်ချောင်းရှိသော စက်ဝိုင်းကို ကိုယ်စားပြု၍ ဗုဒ္ဓဘာသာခေါင်းဆောင်ကြီး သင်ကြားခဲ့သော မှန်ကန်သောဉာဏ်၊ မှန်ကန်သောတွေးခေါ်မှု၊ မှန်ကန်သောအပြောအဆို၊ မှန်ကန်သောအကျင့်၊ မှန်ကန်သောဘဝလမ်းစဉ် ရှစ်မျိုးတို့ကို စုစည်းတင်ပြထားသည်။ မှန်ကန်သော အားထုတ်မှု သမ္မာသတိပဋ္ဌာန်၊ မှန်ကန်သော အာရုံသည် ဗောဇ္ဈင်သို့ ရောက်ခြင်းငှါ အလုံးစုံသော ဉာဏ်ဖြင့် ရှု၏။
ဗုဒ္ဓဘာသာသင်္ကေတများ တွင် ပိုမိုလေ့လာပါ။
ကြည့်ပါ။: ဖရဲသီး